Uçucu Olmayan ve Suda Çözünen Kimyasalların Biyolojik Parçalanabilirlik Tayini - OECD 302
OECD 302, suda çözünür ve uçucu olmayan kimyasalların biyolojik parçalanabilirliklerini değerlendiren bir dizi test yöntemini kapsar. Bu standart, kimyasal maddelerin çevredeki kalıcılığını ve biyolojik olarak ayrışma derecesini belirlemek için kullanılır. OECD 302, özellikle zor biyolojik parçalanabilirlik gösteren veya hazır biyolojik parçalanabilirlik kriterlerini karşılamayan kimyasallar için uygulanır.
Testin Amacı ve Kapsamı
OECD 302, bir kimyasalın biyolojik arıtma süreçlerinde mikroorganizmalar tarafından parçalanma potansiyelini analiz eder. Bu test, kimyasalların daha uzun süreli ve detaylı parçalanma süreçlerini değerlendirmek için geliştirilmiştir.
Kapsam:
- Suda çözünür ve uçucu olmayan kimyasallar.
- Çevrede kalıcı olma riski taşıyan ve daha önce OECD 301 testlerinden geçemeyen maddeler.
- Endüstriyel atıksularda ve biyolojik arıtma sistemlerinde yaygın olarak karşılaşılan organik maddeler.
OECD 302 Test Serisi
OECD 302, üç farklı test yönteminden oluşur. Her bir yöntem, farklı bir parametreyi ve süreç yaklaşımını değerlendirir:
Test Metodu | Değerlendirilen Parametre | Biyolojik Parçalanabilirlik Kriteri |
302A | Çözünmüş organik karbon (DOC) azalması | ≥ %70 |
302B | Kimyasal oksijen ihtiyacı (COD) azalması | ≥ %70 |
302C | Aktif çamur mineralizasyonu (CO₂ üretimi) | ≥ %60 |
Test Yönteminin Özeti
1. Test Sistemi Kurulumu
- Mikroorganizmalar: Mikroorganizmalar genellikle atıksu arıtma tesislerinden elde edilen aktif çamurdan veya doğal su kaynaklarından alınır.
- Test Çözeltisi: Test edilecek kimyasal madde, sulu bir ortamda belirli bir konsantrasyonda çözülür.
- Kontrol Grupları:
- Pozitif kontrol: Kolay bozunabilir bir referans kimyasal kullanılır.
- Negatif kontrol: Kimyasal madde olmadan test yapılır.
- Toksisite kontrolü: Kimyasalın mikroorganizmalar üzerindeki toksik etkileri değerlendirilir.
2. Parçalanma Sürecinin İzlenmesi
- DOC Azalması: Çözünmüş organik karbon miktarındaki azalma ölçülür (302A).
- COD Azalması: Test sırasında kimyasal oksijen ihtiyacındaki azalma kaydedilir (302B).
- CO₂ Salınımı: Parçalanma sonucu oluşan karbon dioksit miktarı ölçülür (302C).
3. Test Süresi
- Test süresi, tipik olarak 28 gün olmakla birlikte, bazı kimyasallar için daha uzun süreler gerekebilir.
4. Sonuçların Değerlendirilmesi
- Test edilen kimyasalın biyolojik parçalanma oranı, referans kimyasala kıyasla değerlendirilir.
- Eğer kimyasal, belirlenen parçalanma kriterlerini karşılıyorsa, "kolaylaştırılmış biyolojik parçalanabilir" olarak sınıflandırılır.
Ana Test Koşulları
Parametre | Koşul |
Sıcaklık | 20 ± 2°C |
pH Seviyesi | 6.5 - 8.5 |
Kimyasal Konsantrasyonu | 10-20 mg/L DOC |
Test Süresi | 28 - 60 gün |
Testin Avantajları
- Daha Geniş Kapsam: OECD 302, OECD 301'in kapsayamadığı kimyasal maddeleri değerlendirir.
- Gerçekçi Şartlar: Kimyasalın gerçek çevresel koşullarda nasıl parçalanacağını anlamaya yardımcı olur.
- Çevresel Uyum: Çevreye kalıcı zarar verme riski taşıyan kimyasalları tespit eder.
- Endüstriyel Uygunluk: Atıksu arıtma süreçlerinin verimliliğini optimize etmek için kullanılır.
Uygulama Alanları
- Kimyasal Endüstrisi: Çevresel açıdan daha güvenli kimyasal ürünler geliştirmek.
- Atıksu Yönetimi: Endüstriyel atıksulardaki kimyasal kalıcılığı değerlendirmek.
- Çevresel Risk Analizi: Kalıcı kimyasalların çevresel etkilerini analiz etmek.
- Regülasyonlara Uyum: Kimyasalların çevresel yönetmeliklere uygunluğunu sağlamak.
Sonuç
OECD 302, suda çözünen ve uçucu olmayan kimyasalların biyolojik parçalanabilirliklerini değerlendirmek için kritik bir yöntemdir. Bu test, çevresel kalıcılığı yüksek olan maddelerin etkilerini anlamada ve güvenli kullanım kriterlerini belirlemede önemli bir rol oynar.