TAN (Toplam Asit Sayısı) ve TBN (Toplam Baz Sayısı) yağ analizi, yağların yaşlandıkça nasıl değiştiğini ve ne zaman değiştirilmesi gerektiğini belirlemek için kullanılır. Bu değerler, yağın oksidasyon seviyesini, kullanım ömrünü ve koruma yeteneğini değerlendirmek için kritiktir.

TAN (Toplam Asit Sayısı):
- TAN, bir yağın asidik bileşenlerinin toplam konsantrasyonunu belirler. Yağ kullanıldıkça, oksidasyon ve termal bozunma nedeniyle asidik bileşenlerin miktarı artar. Bu nedenle, TAN değeri, yağın oksidasyon seviyesinin bir göstergesi olarak kabul edilir.
- TAN, genellikle potansiyometrik titrasyon yöntemi ile ölçülür.

TBN (Toplam Baz Sayısı):
- TBN, bir yağın nötralize edebileceği asidik bileşenlerin toplam miktarını belirtir. Motor yağlarına, yakıt yanma ürünlerinden gelen asidik bileşenleri nötralize etmek için bazik katkı maddeleri eklenir. TBN, yağın bu asidik bileşenleri ne kadar süreyle nötralize edebileceğini belirlemek için kullanılır.
- TBN, genellikle potansiyometrik titrasyon yöntemi ile ölçülür.

Analiz Yöntemleri:
- ASTM D664:** TAN için standart bir test yöntemidir.
- ASTM D4739:** TBN için standart bir test yöntemidir.

Yağın TAN değeri zamanla artarken, TBN değeri genellikle azalır. TBN'nin belirli bir eşik değerin altına düşmesi, yağın değiştirilmesi gerektiğini gösterebilir. TAN ve TBN değerleri, yağın koruma yeteneği, oksidasyon durumu ve değiştirilip değiştirilmemesi gerektiği hakkında kritik bilgiler sağlar. Bu tür analizler, motor ve ekipmanın korunmasına yardımcı olabilir ve bakım maliyetlerini azaltabilir.

Madeni Yağlarda TAN ve TBN (Toplam Asit ve Baz Sayısı) Tayini

TAN (Total Acid Number) ve TBN (Total Base Number), madeni yağların kimyasal durumunu, performansını ve kullanım ömrünü belirlemek için kritik parametrelerdir. Bu analizler, yağın içerdiği asidik ve bazik bileşenlerin miktarını ölçerek yağın oksidasyon durumu, asidik kontaminasyon seviyesi ve bazik katkı maddelerinin etkisini değerlendirmeye yardımcı olur.

TAN (Toplam Asit Sayısı) Nedir?

TAN, bir yağda bulunan asidik bileşiklerin miktarını ifade eder ve genellikle mg KOH/g yağ birimiyle ölçülür. Yağdaki asidik bileşenler, oksidasyon, termal bozunma veya asidik kontaminasyon (örneğin, yakıt veya yanma ürünleri) sonucu oluşabilir.

TAN'ın Önemi

1. Oksidasyon İzleme:

   • Yağda oluşan asidik ürünler, oksidasyonun bir göstergesidir.

2. Korozyon Tespiti:

   • Yüksek TAN değerleri, ekipman yüzeylerinde korozyon riskini artırabilir.

3. Yağ Ömrünün Belirlenmesi:

   • TAN analizi, yağın kullanım ömrünü değerlendirmek için kritik bir parametredir.

TAN Kabul Edilebilir Değerler

• Yeni Yağlar: Genellikle 0.1-2.0 mg KOH/g aralığındadır.

• Kullanılmış Yağlar: TAN değeri başlangıç değerinin %30-50’sini aşarsa yağın değiştirilmesi önerilir.

TBN (Toplam Baz Sayısı) Nedir?

TBN, bir yağda bulunan bazik bileşiklerin miktarını ifade eder ve genellikle mg KOH/g yağ birimiyle ölçülür. Bazik bileşikler, motorlarda ve endüstriyel uygulamalarda asidik yanma ürünlerini nötralize etmek için kullanılan katkı maddeleridir (örneğin, deterjan katkıları).

TBN'nin Önemi

1. Asidik Kontaminasyonun Nötralizasyonu:

   • TBN, yağın asidik yanma ürünlerini nötralize etme kapasitesini gösterir.

2. Yağın Koruma Yeteneği:

   • Düşük TBN, yağın asidik maddelere karşı koruma kapasitesinin azaldığını gösterir.

3. Yağlama Sistemlerinin Performansı:

   • TBN değeri, motorlarda ve endüstriyel sistemlerde kullanılan yağların verimliliğini artırır.

TBN Kabul Edilebilir Değerler

• Yeni Yağlar: Genellikle 6-15 mg KOH/g arasında değişir.

• Kullanılmış Yağlar: TBN değeri başlangıç değerinin %50’sine düşerse yağın değiştirilmesi önerilir.

TAN ve TBN Tayini Test Yöntemleri

1. Potansiyometrik Titrasyon (ASTM D664 - TAN, ASTM D2896 - TBN)

• Yağ numunesine titrasyon reaktifi eklenerek asidik veya bazik bileşenlerin miktarı ölçülür.

• Potansiyometrik elektrotlar kullanılarak nötralizasyon noktası belirlenir.

2. Kolorimetrik Titrasyon

• Görsel bir renk değişimine dayalı olarak TAN veya TBN analizi yapılır.

• Daha az hassas olmakla birlikte hızlı sonuç verir.

3. Manuel Titrasyon

• Asitlik veya bazlık seviyeleri, manuel titrasyon yöntemiyle ölçülür.

• Basit uygulamalar için uygundur, ancak hassasiyeti düşüktür.

Test Süreci

1. Numune Hazırlığı

• Test edilecek madeni yağ numunesi dikkatlice alınır ve karıştırılır.

• Numune belirli bir sıcaklıkta sabitlenir.

2. Reaktif Hazırlığı

• TAN için potasyum hidroksit (KOH), TBN için perklorik asit (HClO₄) gibi uygun reaktifler hazırlanır.

3. Titrasyon İşlemi

• TAN Testi:

  • Yağ numunesine, asit nötralizasyonu için bazik bir reaktif eklenir.

  • Elektrot yardımıyla nötralizasyon noktası tespit edilir.

• TBN Testi:

  • Yağ numunesine, bazik bileşenleri nötralize etmek için asidik bir reaktif eklenir.

  • Titrasyon sonucu bazik bileşiklerin miktarı belirlenir.

4. Sonuçların Değerlendirilmesi

• Elde edilen sonuçlar mg KOH/g yağ biriminde ifade edilir.

• Değerler, başlangıç referans değerleri ve kullanım durumuyla karşılaştırılarak yorumlanır.

TAN ve TBN Test Standartları

1. ASTM D664:

   • Petrol ürünlerinde toplam asit sayısının potansiyometrik titrasyon yöntemiyle ölçülmesi.

2. ASTM D2896:

   • Petrol ürünlerinde toplam baz sayısının potansiyometrik titrasyon yöntemiyle ölçülmesi.

3. ISO 6618:

   • Petrol yağlarının TAN ölçümü için uluslararası standart.

4. DIN 51558:

   • Alman standardı ile toplam baz sayısı tayini.

TAN ve TBN Tayini Avantajları

1. Yağın Kimyasal Stabilitesini İzler:

   • TAN ve TBN analizi, yağın kimyasal kararlılığını ve ömrünü izler.

2. Ekipman Korumasını Sağlar:

   • Asidik veya bazik maddelerin seviyelerini ölçerek korozyonu ve aşınmayı önler.

3. Bakım Planlamasını Kolaylaştırır:

   • TBN ve TAN değerlerine göre yağ değişim sürelerini optimize eder.

4. Yasal Uyumluluğu Sağlar:

   • Uluslararası standartlara uygun analizlerle kalite gerekliliklerini karşılar.

5. Makine Verimliliğini Artırır:

   • Yağın oksidasyon, kirlenme ve katkı madde eksikliklerini tespit ederek optimum yağlama sağlar.

TTS Laboratuvar Hizmetleri Olarak TAN ve TBN Tayini Hizmetlerimiz

TTS Laboratuvar Hizmetleri olarak, Madeni Yağlarda TAN ve TBN Tayini kapsamında aşağıdaki hizmetleri sunuyoruz:

1. Hassas ve Güvenilir Analiz:

   • ASTM ve ISO standartlarına uygun titrasyon yöntemleriyle detaylı TAN ve TBN analizleri.

2. Hızlı ve Doğru Sonuçlar:

   • Modern laboratuvar altyapımızla kısa sürede kesin sonuçlar sağlıyoruz.

3. Kapsamlı Raporlama:

   • Test sonuçlarına dayalı detaylı değerlendirme ve yorumlar.

4. Yağ ve Ekipman Performans Desteği:

   • TAN ve TBN analizine dayanarak ekipman ve yağ performansını optimize edecek öneriler.

5. Uluslararası Uyumluluk Desteği:

   • Ürünlerin yasal ve ticari standartlarla uyumunu garanti ediyoruz.

TAN ve TBN Tayini, madeni yağların kimyasal durumunu izlemek ve kullanım ömrünü değerlendirmek için kritik bir analizdir. Bu testler, yağın oksidasyon, kirlenme ve katkı maddesi durumunu tespit ederek ekipman sağlığını ve verimliliğini artırır.

TTS Laboratuvar Hizmetleri olarak, madeni yağlarda TAN ve TBN tayini testlerinde profesyonel, hızlı ve güvenilir çözümler sunuyoruz.

TTS Laboratuvar Hizmetleri olarak akredite analiz kapsamımızla analiz ihtiyaçlarınızda yanınızdayız.