Ön İşlem: Ekstraksiyon Yöntemi • Tayin: Gravimetrik Yöntem
ISO 2271 • ASTM F2459
Medikal cihazların üretim, temizlik veya yeniden işleme aşamalarında kullanılan deterjanlar, özellikle anyonik yüzey aktif maddeler (SLES, SDS vb.), cihaz üzerinde kalıntı bırakabilir. Bu kalıntılar:
Hücre membranlarını bozarak sitotoksisiteye,
Protein denatürasyonuna ve inflamasyona,
Sterilizasyon verimsizliğine,
ISO 10993 biyouyumluluk süreçlerinin ihlaline yol açabilir.
Bu nedenle deterjan kalıntı tayini, temizleme validasyonu, sterilizasyon öncesi kalite kontrol ve hasta güvenliği açısından zorunludur.
| Standart | Kapsam |
|---|---|
| ISO 2271 | Aniyonik yüzey aktif madde miktarının gravimetrik veya MBAS yöntemiyle belirlenmesi |
| ASTM F2459 | Medikal cihazlardan ekstrakte edilebilir deterjan ve kontaminantların analizi |
| ISO 10993-12 | Numune hazırlama ve ekstraksiyon kuralları |
| ISO 17664 / ISO 15883 | Medikal cihaz temizleme ve dekontaminasyon gereklilikleri |
Analiz öncesi cihaz yüzeyinde bulunan deterjan kalıntıları ekstrakte edilmelidir.
| Parametre | Tipik Değer |
|---|---|
| Çözücü | Ultrapure su (%100) veya su:izopropanol (70:30) |
| Sıcaklık | 37°C – 50°C |
| Süre | 30 – 60 dakika |
| Yöntem | Manyetik karıştırma veya ultrasonik ekstraksiyon |
| Oran (ISO 10993-12) | 1 cm² yüzey / 1 mL çözücü |
Ekstrakte edilen çözelti, önceden tartılmış bir buharlaştırma kabına alınır.
105 °C’de çözücü buharlaştırılır.
Artık kütle (deterjan + tuz + organik madde) tartılır.
Sonuç mg/device veya mg/cm² olarak hesaplanır.
| Ölçüm Birimi | Limit |
|---|---|
| mg/device | ≤ 0.5 mg |
| µg/cm² | ≤ 2 µg/cm² |
| Görsel Değerlendirme | ASTM F2459’a göre "no visible residue" olmalıdır |
Bu eşikler, ISO 10993-1 biyouyumluluk değerlendirmesi ve sterilizasyon validasyonu ile uyumludur.
✔ ISO 2271 gravimetrik ve MBAS yöntemleri ile analiz
✔ ASTM F2459’a uygun ekstrakte edilebilir madde tayini
✔ EO/Gama sterilizasyon sonrası yüzey temizliği doğrulaması
✔ ISO 10993-17’ye uygun toksikolojik risk hesaplama
✔ Validasyon, raporlama ve CE / FDA uyum desteği