Ön İşlem: Ekstraksiyon Yöntemi • Tayin: Gravimetrik Yöntem • TS EN ISO 9377-2 Ek C
Toplam hidrokarbon (THC) kalıntısı; üretim, yağlama, montaj veya temizleme adımlarında kullanılan mineral yağlar, gresler, solventler veya organik hidrokarbon içerikli kimyasalların medikal cihaz yüzeyinde kalması sonucu oluşur.
Bu kalıntılar:
Sterilizasyon etkinliğini azaltabilir,
Biyouyumluluk (ISO 10993-1) açısından risk oluşturabilir,
Enfeksiyon ve toksisite riskine yol açabilir.
Bu nedenle, medikal malzemelerde THC kalıntısı tayini kritik bir kontrol basamağıdır.
TS EN ISO 9377-2, “Su kalitesi – Ekstrakte edilebilir petrol hidrokarbonlarının tayini – GC yöntemi” standardıdır. Ek C kısmı ise gravimetrik yöntem ile toplam hidrokarbon tayininin uygulanmasına izin veren bir alternatif prosedür sağlar.
Medikal cihaz yüzeylerinden alınan ekstrakt üzerinde uygulanarak yağ/hidrokarbon kalıntısı belirlenir.
| Parametre | Bilgi |
|---|---|
| Numune | Medikal cihaz veya ilgili parça |
| Çözücü | n-Heksan, n-heptan veya izooktan |
| Sıcaklık | 20–40 °C |
| Süre | 30–60 dakika çalkalama veya ultrasonik ekstraksiyon |
| Oran | 1 cihaz / 50–200 mL çözücü (ISO 10993-12 uyumlu) |
Ekstraksiyon sonrası çözelti süzülür ve buharlaştırmaya hazırlık yapılır.
Boş buharlaştırma kabı tartılır (m₀).
Ekstrakt bu kaba alınır.
Çözücü 105 °C’de tamamen buharlaştırılır.
Geriye kalan hidrokarbon kütlesi tartılır (m₁).
Sonuç mg/device veya mg/cm² olarak ifade edilir.
| Değerlendirme Türü | Limit |
|---|---|
| mg/device | ≤ 0.5 mg |
| µg/cm² | ≤ 2 µg/cm² |
| Görsel kontrol | Hidrokarbon kalıntısı görünmemeli |
⚠ Bu limitler ASTM F2459 ve ISO 10993 biyouyumluluk değerlendirmeleri ile uyumlu tavsiye edilen değerlerdir.
✔ TS EN ISO 9377-2 Ek C’ye göre THC kalıntı tayini
✔ Gravimetrik yöntem + gerektiğinde GC-FID/GC-MS doğrulaması
✔ ISO 10993-17’ye göre toksikolojik sınır değerlendirmesi
✔ CE, FDA ve ISO 13485 kalite sistemlerine uygun raporlama
✔ Yağ, gres ve hidrokarbon kaynaklı kontaminasyon için validasyon desteği