Sensitizasyon Testi - Guinea Pig Maximization Test (EN ISO 10993-10)
EN ISO 10993-10 standardı, tıbbi cihazların ve biyomalzemelerin biyolojik değerlendirilmesi kapsamında sensitizasyon (duyarlılık oluşturma) potansiyelini belirlemek için kullanılır. Bu bağlamda, Guinea Pig Maximization Testi (GPMT), bir ürünün veya bileşenlerinin ciltte alerjik reaksiyon oluşturma riskini değerlendirmek için sıklıkla kullanılan yöntemlerden biridir.
Testin Amacı
GPMT, test edilen ürünün ya da bileşeninin hayvan modeli üzerinde alerjik bir duyarlılık oluşturma potansiyelini değerlendirmek için tasarlanmıştır. Bu test, temas alerjisi riskini belirleyerek insan sağlığı açısından güvenlik değerlendirmesine katkı sağlar.
Test Süreci
1. Test Grubu ve Kontrol Grubu Belirlenmesi
- Test Grubu: Ürünün uygulandığı kobaylar.
- Kontrol Grubu: Ürün uygulanmayan, yalnızca kontrol maddesiyle muamele edilen kobaylar.
2. Hazırlık Aşaması (İndüksiyon Fazı)
- Intradermal Uygulama: Test maddesi, Freund'ün Tamamlayıcı Adjuvanı (FCA) ile birlikte hayvanın sırtına intradermal olarak enjekte edilir.
- Topikal Uygulama: Bir hafta sonra, aynı bölgeye test maddesi yama testi şeklinde uygulanır. Bu işlem, hassasiyet oluşturmak için yapılır.
3. Bekleme Süresi
İndüksiyon fazından sonra, hayvanlar duyarlılığın oluşması için bir dinlenme süresine alınır. Genellikle bu süre 10-14 gündür.
4. Test Aşaması (Zorlu Uygulama)
- İndüksiyon fazından 2 hafta sonra, test maddesi aynı hayvanlara yeniden uygulanır.
- Topikal olarak uygulanan bu test, duyarlılık reaksiyonunu tetiklemek için gerçekleştirilir.
5. Reaksiyonların Değerlendirilmesi
- 24 ve 48 saatlik sürelerde ciltteki alerjik reaksiyonlar (örneğin, kızarıklık, ödem) değerlendirilir.
- Reaksiyonların şiddeti, standart bir skorlama sistemi kullanılarak analiz edilir.
Sonuçların Analizi
- Pozitif Reaksiyon: Eğer test grubundaki hayvanların %30’undan fazlasında alerjik reaksiyon gözlemlenirse, test edilen madde potansiyel sensibilizan olarak değerlendirilir.
- Negatif Reaksiyon: Reaksiyon oranı %30’un altındaysa, madde sensibilizan değildir.
Avantajları ve Kısıtlamaları
Avantajları:
- İnsan cilt alerji reaksiyonlarına yönelik tahmin gücü yüksektir.
- ISO 10993-10 standardıyla tam uyumludur.
Kısıtlamaları:
- Hayvan modeli kullanımına dayalı olduğu için etik tartışmalara açıktır.
- Alternatif yöntemler (örneğin, Local Lymph Node Assay - LLNA) ile karşılaştırıldığında daha uzun sürebilir.
Alternatif Yöntemler
- LLNA (Local Lymph Node Assay): Sensitizasyon testi için kullanılan, daha az hayvan gerektiren ve etik açıdan daha kabul edilebilir bir yöntemdir.
- In Vitro Modeller: Sensitizasyon potansiyelini değerlendiren çeşitli in vitro testler geliştirilmiştir (örneğin, h-CLAT veya DPRA yöntemleri).
Kullanım Alanları
- Tıbbi Cihazlar: İmplante edilebilir cihazlar, ciltle temas eden malzemeler.
- Kozmetik Ürünler: Duyarlılık riski taşıyan cilt bakım ve makyaj ürünleri.
- Kimyasal Maddeler: Temas alerjisi riski taşıyan endüstriyel kimyasallar.